‘Kanchani Kunchika’ (काञ्चनी कुञ्चिका) Sanskrit Poem: Dr. Harekrishna Meher

‘Kanchani Kunchika’ (Sanskrit Poem) 

By Dr. Harekrishna Meher

* * *

काञ्चनी कुञ्चिका (संस्कृत-कविता)

डॉ. हरेकृष्ण-मेहेरः

= = = = = = = = = = = = = 

महान् खलः खल्वसि त्वमुत्कोचः,

त्वयि क्रियते नाल्पोऽपि सङ्कोचः ।

सञ्जायते ततो देश-द्रोहिता

केवलं व्यक्ति-स्वार्थ-हिता ।

विक्रीयते त्वया स्वदेश-मर्यादा,

निश्चित-विजयेऽपि प्राप्त-पराजय-स्वादा ।

हन्यते त्वया जनानामान्तरिको विश्वासः,

परिवर्त्तते लोकः कृकलास-वर्णविलासः ॥

हैम-लोचन हे महामहिमाप्रतिम !

वादित-प्रचण्ड-डिण्डिम !

असाध्यमपि साध्यते त्वया

सर्वं कार्यं गूढ़ं निर्विघ्नतया ।

त्वन्निमित्तं लोकाः समुत्काः

भवन्ति समुत्कर्षापकर्ष-निर्णायकाः ॥

यत्कार्य-सम्पादने दुर्गमो मार्गः

तव द्वारेण स तु सुप्रवेशः स्वर्गः ।

समुच्च-प्राचीरोऽपि त्वया लङ्घ्यते निश्शङ्कम्,

समं पश्यसि त्वं राजानं च रङ्कम् ।

रुद्ध-कपाटस्य त्वं काञ्चनी कुञ्चिका

अजानतां कृते तु माया मरीचिका ॥

कृत-घोर-जघन्यापराधाः

चौर्यधन-प्राचुर्य-विधृतास्पर्धाः

त्वामेव परमं गुरुमाश्रित्य

नय-सिन्धुं दुस्तरमतीत्य

मुक्ता भ्रमन्ति राजाध्वनि निर्बाधाः

यथा जन्तु-हन्तुकामा व्याधाः

प्रदर्शित-प्रतापा हित-हन्तारः संदृप्ताः

पर-प्रवञ्चन-प्रभञ्जन-चालन-परितृप्ताः ॥

इतिहासोऽपि त्वत्कृत्यानां साक्षी,

प्रकृतिस्ते विशालाक्षी ।

सर्वत्र न ते सिद्धिः परन्तु

जनास्त्वया यत्किञ्चिद् वा हरन्तु,

यद्यपि सिध्यति किञ्चिदिष्टम्,

तथापि न सर्वत्र स्वदते सुमिष्टम् ।

नार्हति तद् दीर्घस्थायित्वम्

सुतरां समवगच्छसि त्वम् ॥

कर्त्तुः पश्चाद् धावति धावति स्वकृतम्

सुकृतं भवत्वथवा दुष्कृतम् ।

अवश्यं भोक्तव्यं कर्म-फलम्

परिणामे भवतु मङ्गलम्

अथवा कदाचिदमङ्गलम्

विचारणीयं तत् सुस्वादु-गलम् ॥

* * * * *  

(Extracted from Sanskrit Kavya ‘Jivanaalekhyam’

of Dr. Harekrishna Meher)

* * * * * 

‘Jivanaalekhyam’ Kavya : Link :

http://hkmeher.blogspot.in/2017/02/jivanaalekhyam-modern-sanskrit-kavya.html

= = = = = = = =