Spring in Kālidāsa’s Ritu-Samhāra
Oriya Translation By : Dr. Harekrishna Meher
*
VASANTA-VARŅANAM
(Ritu-Samhāra-Kāvyam of Kālidāsa)
*
वसन्त-वर्णनम्
Original Sanskrit Verses :
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
प्रफुल्ल-चूताङ्कुर-तीक्ष्ण-सायको
द्विरेफ-माला-विलसद्-धनुर्गुणः ।
मनांसि भेत्तुं सुरत-प्रसङ्गिनां
वसन्त-योद्धा समुपागतः प्रिये ! ॥ [ ६ / १ ]
*
द्रुमाः सपुष्पाः सलिलं सपद्मं
स्त्रियः सकामाः पवनः सुगन्धिः ।
सुखाः प्रदोषा दिवसाश्च रम्याः
सर्वं प्रिये ! चारुतरं वसन्ते ॥ [ ६ / २ ]
*
कुन्दैः सविभ्रम-वधू-हसितावदातै-
रुद्द्योतितान्युपवनानि मनोहराणि ।
चित्तं मुनेरपि हरन्ति निवृत्त-रागं
प्रागेव राग-मलिनानि मनांसि यूनाम् ॥ [ ६ / २५ ]
* * *
Original Sanskrit in Roman Script :
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
Praphulla-cūtāńkura-tīkshna-sāyako
dvirepha-mālā-vilasad-dhanurgunah /
Manāmsi bhettum surata-prasańginām
vasanta-yoddhā samupāgatah priye // [ 6 / 1 ]
*
Drumāh sapushpāh salilam sapadmam
striyah sakāmāh pavanah sugandhih /
Sukhāh pradoshā divasāśca ramyāh
sarvam priye cārutaram vasante // [ 6 / 2 ]
*
Kundaih savibhrama-vadhū-hasitāvadātair-
udyotitānyupavanāni manoharāni /
Cittam munerapi haranti nivritta-rāgam
prāgeva rāga-malināni manāmsi yūnām // [ 6 / 25 ]
* * *
My Oriya Translation :
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
बसन्त- बर्णना
------------------
देख गो प्रेयसि ! बिराजिला आसि
कि मनोहर,
य़ोद्धा रूपरे ऋतु बसन्त
कुसुमाकर।
करे धरिअछि से निजरि,
निशित शर य़े बिकच आम्र-मञ्जरी ।
धनु-गुण रूपे भ्रमर-पन्ति
य़ोचि रहिअछि तत्पर,
भेदिबार लागि रति-अनुरागी
कामी-जनङ्क अन्तर ॥
[६/१]
*
तरु-कुळ दिशे पुष्प-भारे रुचिर,
कमळे शोभित पुष्करिणीर नीर ।
कामिनीमाने त कामे अधीर,
सुरभिरे भरा बहे समीर ।
दिन कमनीय, सन्ध्या-समय
लागे आनन्दकर,
प्रिये ! बसन्त ऋतु आसन्ते
सबु सुन्दरतर ॥
[६/२]
*
उपबन-राजि बिळासिनी नारी-बृन्दर,
मधु हास परि धबळ कुन्द-
कुसुमरे भरा सुन्दर ।
तरुण-गणर अनुरागी मन
हरण करे से प्रथमरे,
मुनिमानङ्क बिरागी मन बि
परे हरिनिए नरमरे ॥
[६/२५]
* * *
Roman Transliteration of My Oriya Version :
BASANTA-BARŅANĀ
(Ritu-Samhāra Kāvya)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dekha go Preyasi ! birājilā āsi
ki manohara /
Yoddhā rūpare Rutu Basanta
kusumākara //
Kare dhari achi se nijari /
Niśita śara ye bikaca āmra-mañjarī //
Dhanu-guņa rūpe bhramara-panti
yoci rahi achi tatpara /
Bhedibāra lāgi rati-anurāgī
Kāmī-janańka antara //
[6/1]
*
Taru-kuļa diśe pushpa-bhāre rucira /
Kamaļe śobhita pushkariņīra nīra //
Kāminī-māne ta kāme adhīra /
Surabhire bharā bahe samīra //
Dina kamanīya, sandhyā-samaya
lāge ānandakara /
Priye ! basanta rutu āsante
sabu sundaratara //
[6/2]
*
Upabana-rāji biļāsinī nārī-brundara /
Madhu hāsa pari dhabaļa kunda-
kusumare bharā sundara //
Taruņa-gaņara anurāgī mana
haraņa kare se prathamare /
Muni-mānańka birāgī mana bi
pare hari nie naramare //
[6/25]
* * *
For Reference, please see :
* * * * *
No comments:
Post a Comment