Poet Manohar Meher : Bāimana Koili (बाइमन कोइलि)

Bāimana Koili (Oriya Song)
By : Poet Manohar Meher (1885- 1969)
( Extracted from the Book 'Manohar Koili Mālikā' )
* * * * *
'Koili' has a special significance in the category of spiritual songs of Oriya Literature. 
In this Bāimana Koili, mind is admonished to be free from the transient mundane chains 
and to devotedly meditate upon the Almighty Supreme Being for eternal achievement and 
salvation. Here 34 couplets are composed by the poet in accordance with 34 letters of Oriya 
Alphabet (Consonants : 'Ka' to 'Ksha' ) in Chautisha Style.
= = = = = = = = = = = = = = = = = = =

बाइमन कोइलि (ओड़िआ गीत) 
रचयिता : कवि मनोहर मेहेर  
('मनोहर कोइलि माळिका'रु उद्धृत)
= = = = = = = = = = = = = = = = = =

कोइलि, कह मन काहिँकि मुराट ।
केते दिन थिब आण्ट छुटिब तो घट । लो कोइलि ॥ (१)

कोइलि, खळ जने सङ्ग होइ निति ।
खराप बुद्धिरे तुहि रहिथाउ माति । लो कोइलि ॥ (२)

कोइलि, गरबे य़ा करुछु गुमान ।
गरब-गञ्जन तोर आदित्य-नन्दन । लो कोइलि ॥ (३)

कोइलि, घट छुटि य़िब य़ेतेबेळे ।
घरणी कान्दिब मुण्ड कोड़ि सेहिकाळे । लो कोइलि ॥ (४)

कोइलि, उद्धार होइबु य़ेबे तुहि ।
उत्तम जनङ्क सङ्गे सङ्ग हुअ य़ाइ । लो कोइलि ॥ (५)

कोइलि, चतुर्दश भुबन ठाकुर ।
चिन्तामणि नाथ हरि क्रिबे उद्धार । लो कोइलि ॥ (६)

कोइलि, छा्ड़ हिंसा अहंकार सबु ।
छन्द कपट न रखि भज महाप्रभु । लो कोइलि ॥ (७)

कोइलि, जगत जनङ्क पिता हरि ।
जगते उड़ुछि बाना महिमा ताङ्करि । लो कोइलि ॥ (८)

कोइलि, झस य़ेह्ने नीर मध्ये खेळे ।
झाम्प देब बक पक्षी जगिअछि कूळे । लो कोइलि ॥ (९)

कोइलि, निर्मळ भाबरे भज हरि ।
निश्‍चय रखिबे तोते शङ्ख-चक्र-धारी । लो कोइलि ॥ (१०)

कोइलि, टाण-पण न सहन्ति हरि ।
टेकिछन्ति आश्रितकु बिपदुँ उद्धरि । लो कोइलि ॥ (११)

कोइलि, ठुळ-शून्यबासी भगबान ।
ठिके ठाब मागुअछि मनोहर दीन । लो कोइलि ॥ (१२)

कोइलि, डेरिछन्ति श्रुति भाबग्राही ।
डाकिले शुणन्ति डाक भक्त भाबे थाइ । लो कोइलि ॥ (१३)

कोइलि, ढळ ढळ पङ्कज-नयन ।
ढाळुछन्ति कृपा-जळ भकत-जीबन । लो कोइलि ॥ (१४)

कोइलि, अणाकार अखिळ-बिहारी ।
अशेष भुबने सेहु एका अधिकारी । लो कोइलि ॥ (१५)

कोइलि, तपन बंशरे होइ जात ।
त्रिजीबी बिश्रबा-सुत करिले निपात । लो कोइलि ॥ (१६)

कोइलि, स्थाबर जङ्गम कीट य़ेते ।
स्थूळ सूक्ष्म-रूपी बिराजित सर्ब-भूते । लो कोइलि ॥ (१७)

कोइलि, दयामय ताङ्क दया सदा ।
देले कोटि बस्त्र द्रौपदीङ्क खण्डि बाधा । लो कोइलि ॥ (१८)

कोइलि, धर्म चारि य़ुगे अछि सत ।
धर्म कला लोकङ्कर बढ़‍इ महत । लो कोइलि ॥ (१९)

कोइलि, नरसिंह रूप हेले हरि ।
न सहि भकत-दुःख हिरण्यकु चिरि । लो कोइलि ॥ (२०)

कोइलि, पुत्र-नाम धरि अजामिळ ।
पाप ताप नाशि अन्ते गला बिष्णु-आळ । लो कोइलि ॥ (२१)

कोइलि, फुटिछि भकत-मठे फुल ।
फुल-बास आशे भक्ते होइछन्ति ठुळ । लो कोइलि ॥ (२२)

कोइलि, बामन रूपरे आदिकन्द ।
बळि-द्वारे दान मागि हरिले सम्पद । लो कोइलि ॥ (२३)

कोइलि, भब-जळे हरि-नाम भेळा ।
भणे मनोहर त्राहि कर चकाडोळा । लो कोइलि ॥ (२४)

कोइलि, मानब-जनम अटे सार ।
महासुख-भोग ए त दुर्लभ संसार । लो कोइलि ॥ (२५)

कोइलि, य़मुनार भ्राता काळराजा ।
य़म जाणि पाप पुण्य करे न्याय बुझा । लो कोइलि ॥ (२६)

कोइलि, राम नाम दुइटि अक्षर ।
रत्नाकर पापी भजि होइले निस्तार । लो कोइलि ॥ (२७)

कोइलि, लाबण्य-मूरति लक्ष्मीपति ।
लोभ हिंसा अहंगुण नाहिँ ताङ्क कति । लो कोइलि ॥ (२८)

कोइलि, बाञ्छा-फळ-दाता भगबान ।
बाना उड़े फरफर पतित-पाबन । लो कोइलि ॥ (२९)

कोइलि, शरण पशिले ताङ्क पादे ।
शुभे ताकु इह अन्ते रखन्ति गोबिन्दे । लो कोइलि ॥ (३०)

कोइलि, षड़ अरि काम क्रोध य़ेते ।
षड़ चक्रे बसि दुःख दिए नाना मते । लो कोइलि ॥ (३१)

कोइलि, संसार-सागर माया-जाल ।
सरिला हाट पसरा पराय बेभार । लो कोइलि ॥ (३२)

कोइलि, हरेकृष्ण महामन्त्र सार ।
हरषरे भज निति भबुँ हेबु पार । लो कोइलि ॥ (३३)

कोइलि, क्षमानिधि खण्डिबे दुर्गति ।
क्षमे जणाउछि मनोहर मन्द-मति । लो कोइलि ॥ (३४)

= = = = = = = = = = = = = = = =
( 'बाइमन कोइलि' : कवि मनोहर मेहेर,  
मूल पुस्तक 'मनोहर कोइलि माळिका',
प्रकाशक : अरुणोदय प्रेस्, कटक, ऒड़िशा.
प्रथम संस्करण : १९४८.)
= = = = = = = = = = = =

Source Book :
'Manohar Koili Mālikā' of Poet Manohar Meher
Publisher : Arunodaya Press, Cuttack, Orissa,
First Edition : 1948
* *
Also Included in the Book
Manohar Padyāvali of Poet Manohar Meher,
Edited by Dr. Harekrishna Meher
and Published by Sri Narayan Bharasa Meher,
Manohar Kavitā Vās, Sināpāli, Kalahandi, Orissa, in 1985
on the occasion of 100th Year Celebration of Poet's Birth
in his native place Sināpāli.
= = = = = = = = = 

Poet Manohar Meher : A Profile :

http://kavi-manohar-meher.blogspot.in/2010/04/kavi-manohar-meher.html

* * *

Articles on Poet Manohar Meher and his Works :

http://kavi-manohar-meher.blogspot.in/2017/04/articles-on-poet-manohar-meher-and-his.html

*

Poems of Kavi Manohar Meher : Blog-Posts :  

http://kavi-manohar-meher.blogspot.in/2017/04/poems-of-kavi-manohar-meher-posted-in.html  
= = = = = 

Introduction (प्रास्ताविकम्): 'Mātrigītikāñjalih' Kāvya of Harekrishna Meher

*

Prāstāvikam (Introduction)
of 'Mātrigītikāñjalih' Kāvya    
By : Dr. Harekrishna Meher
= = = = = = = = = = = = = = = = = = =

प्रास्ताविकम् (मातृगीतिकाञ्जलिः - काव्यतः)  
रचयिता : हरेकृष्ण-मेहेरः      
= = = = = = = = = = = = =

श्रीविघ्नराजस्य विभो-र्विभास्वतः
वाग्‌देवतायाश्‍च कृपा-प्रसादतः ।
साहित्य-सङ्गीत-पदाङ्क-सेविकाः
धन्या मदीया विबुधेषु गीतिकाः ॥ (१)

नव्य-काव्यमिदं 'मातृगीतिकाञ्जलि'-नामकम् ।
मञ्जुलं मौलिकं गेयं युगोपयोगि मामकम् ॥ (२)

नव्य-शैल्या प्रणीतानां गीतिकानां कृता मया ।
स्वर-संयोजनाप्यासां स्व-सामर्थ्य-समाश्रया ॥ (३)

गायनं कर्त्तुमर्हन्ति गीतिकानां स्वर-प्रदाः ।
स्व-सौविध्यानुसारेण सङ्गीतज्ञा विशारदाः ॥ (४)

भावैः सतालै-र्विविधैश्‍च रागै-
र्गानानुकूलै रचना मदीयाः ।
सङ्गीतविद्‌भि-र्मधुरानुरागै-
र्मात्रानुरूपं परिवेषणीयाः ॥ (५)

भाव्यस्तथा स्वर-चयः श्रुति-चित्त-नन्दी
तालाः पुनः कहरवा-सह-दीपचन्दी ।
तीव्रा-त्रिताल-झप-रूपक-दादराद्याः
लोकप्रियास्तदपरेऽपि सहृद्य-वाद्याः ॥ (६)

प्रतिपदमनुस्यूता भावै-
र्मुदा लय-वाहिता ।
इह मम कृतौ गीतानां वै
शुभा सततं हिता ॥ (७)

अनुसृत्य परम्पराम्,
मात्राछन्दोभि-र्मौलिकैः स्वोद्‌भावितैः कृता मया ।
गीतिकावली सुतराम्,
प्रसाद-गुण-सम्पन्ना श्रद्धाबद्धा सदाशया ॥ (८)

ललिता मधुरा रस-भाव-भरा
सुकुमार-रुचि- र्नव-काव्य-परा ।
प्रिय-देवगवी-प्रवणा सुखदा
मम गीतिरियं कमनीय-पदा ॥ (९)

जीवनेऽनुभूयमाना विषया अत्र वर्णिताः,
हर्ष-विषाद-मिश्रिता विविधा गीत-गुम्फिताः ।
परिचिन्वन्ति ते स्वयम्,
विशेषत्वं पदाश्रयम् ॥ (१०)

प्राचीनत्वं समाश्रित्य नूतनत्वं वितन्वती ।
वहन्ती सन्ततं धारा भाति भारत-भारती ॥ (११)

गीर्वाण-वाणी-नीराजनार्थं
प्रस्तूयते मे गीत्यावलीयम् ।
विस्तारयन्ती कान्ता यथार्थं
किञ्चिद् विशेषं तत्त्वं स्वकीयम् ॥ (१२)

'मातृगीतिकाञ्जलि'-र्मे समर्प्यते समादरम्,
कराब्जेषु सचेतसाम् ।
इति सन्तुष्यति स्वान्तं मदीयं तु निरन्तरम्,
गतं प्रीतिं सुधा-रसाम् ॥ (१३)

दोषादि यद्यस्ति मदीय-वर्णनैः
क्षन्तव्यमेतद् गुणिभिश्‍च सज्जनैः ।
पूज्यैरुदारैः प्रणयेन सर्वथा
मत्प्रार्थनेयं विनयान्विता तथा ॥ (१४)

प्रवर्धनाय लोकेषु संस्कृतस्य समादृतेः,
उपयोगः स्वल्पोऽपि स्यादेतस्या यदि मत्कृतेः ।
सेवा मे सुर-भारत्यै चरितार्था भविष्यति,
निगदन्तु यत्किञ्चिद् वा जना मां प्रति सम्प्रति ॥ (१५)

प्रसरतु सदा संस्कृति-र्भारतीया
सकल-भुवनानन्दिनी वन्दनीया ।
विलसतु शुभं सभ्यता भारतीया
सहृदय-मनोभाविनी साऽद्वितीया ॥ (१६)

जगति संहति-सङ्गत-शाश्‍वती
विजयतां प्रिय-भारत-भारती ।
भवतु गौरव-सौरभ-भास्वरा
विजयिनी मम देश-परम्परा ॥ (१७)

एवं निवेदयत्यत्र वितरन् गीति-सम्पदः ।
श्रीहरेकृष्ण-मेहेरो विद्वद्‍वर-वशंवदः ॥ (१८)
= = = = = = = = = = = = = =
भवानीपाटना (ओड़िशा)
दिनाङ्कः ५-५-१९९७
* * * * * 

(Extracted from the Book 'Mātrigītikāñjalih'-Kāvya,

Published by : Kalahandi Lekhak Kala Parishad, Bhawanipatna,  
Orissa, India, in the year 1997)

= = = = = = = = 

Related Link :

Complete ‘Matrigitikanjalih’ Kavya: 

http://hkmeher.blogspot.com/2011/09/complete-matrigitikanjalih-kavya.html

= = = = = = = = 

Poet Manohar Meher : Jāīphula Bāra-Māsī (जाईफुल बारमासी)

Jāīphula Bāra-Māsī  (Oriya Folk Song) 
By : Poet Manohar Meher (1885-1969)   
= = = = = = = = = = = 

(In this Oriya Folk Song, the tale of love between Gopis and Krishna has been indicated. Gopis, the ladies of Gopa-pura, express their hearty dejection due to separation from Krishna whom Akrura had taken to see Dhanu-Yātrā in Mathurā, the capital of King Kamsa. Thoughts of the ladies in different Twelve Months have been described with an exciting hilarious portrayal of Nature. 'Bāra' means 'twelve' and 'Māsa' means 'month'. Related to Bāra-Māsa (12 Months), the poem is called Bāra-Māsī . 'Jāīphula' (Jātī Flower) is a symbol and style of address in Folk Songs.)
= = = = = = = = = = = = = = = = =

जाईफुल बारमासी  (ओड़िआ गीत)    
रचयिता : कवि मनोहर मेहेर  
= = = = = = = = = = = = = = = =  

आद्य मास मार्गशिर, कृष्ण गले मधुपुर ।
आम्भे गोप-नारी होइबुँ काहारि, न देखि मुरलीधर ॥
जाईफुल रे ॥ (१)

पुषे आम्ब ब‍उळिला, शीत काळ आसि हेला ।
आम्भ गळा-हार चोराइ अक्रूर, भण्डि करि धरि नेला ॥
जाईफुल रे ॥ (२)

माघ मासे बड़ जाड़, शीतरे न चळे गोड़ ।
नोहुँ तो ब‍इरी होइलु भगारि, किम्पा देलु एते दण्ड ॥
जाईफुल रे ॥ (३)

फाल्गुने गोबन्द धूळि, गोपे थिले बनमाळी ।
गोपाळुणी तुले राधिका सङ्गरे, फगु खेळन्ति श्रीहरि ॥
जाईफुल रे ॥ (४)

च‍इत्रे फुटिला मल्ली, हार हार करि माळि ।
गुन्थिलार हार बासि आसि हेला, दिन सरु नाहिँ भाळि ॥
जाईफुल रे ॥ (५)

ब‍इशाखे बड़ खरा, पराण हुए घाबरा ।
कर्पूर चन्दन का अङ्गे बोळिबुँ, छाड़ि गले गिरिधरा ॥
जाईफुल रे ॥ (६)

ज्येष्ठरे पाचिला आम, य़हुँ गले कृष्ण राम ।
किपरि य़शोदा जीबन रखिछि, धिक ता निलज कर्म ॥
जाईफुल रे ॥ (७)

आषाढे गुण्डिचा रथ, बिजे कले जगन्नाथ ।
भाइ भगिनीकि सङ्गतरे घेनि, कि शोभा कमळाकान्त ॥
जाईफुल रे ॥ (८)

श्राबण मासरे जळ, बहिय़ाए खलखल ।
एकाळे य़ुबती नाहिँ य़ार पति, जीबनटा कलबल ॥
जाईफुल रे ॥ (९)

भाद्रबे फुटिला किआ, हरि त हेले निर्दया ।
भाबि भाबि ताङ्क देखा मिळु नाहिँ, किपरि धरिबुँ हिया ॥
जाईफुल रे ॥ (१०)

आश्‍विने कुआँरी जह्‍न, जूआ खेळिबाकु मन ।
का सङ्गे खेळिबुँ का सङ्गे बसिबुँ, दश दिग दिशे शून्य ॥
जाईफुल रे ॥ (११)

कार्त्तिक आसि प्रबेश, बार मास हेला शेष ।
कंस मारि कृष्ण लेउटि अ‍इले, कहे मनोहर बैश्य ॥
जाईफुल रे ॥ (१२)
= = = = = = = = = = = =

(Included in the Book 'Jāīphula Rāmāyaņa' of Poet Manohar Meher,
Published in 1929 and later years.)
= = = = = = = = = = = = =

Poet Manohar Meher : A Profile :

http://kavi-manohar-meher.blogspot.in/2010/04/kavi-manohar-meher.html

* * *

Articles on Poet Manohar Meher and his Works :

http://kavi-manohar-meher.blogspot.in/2017/04/articles-on-poet-manohar-meher-and-his.html

*

Poems of Kavi Manohar Meher : Blog-Posts :  

http://kavi-manohar-meher.blogspot.in/2017/04/poems-of-kavi-manohar-meher-posted-in.html  
= = = = = 

प्रिय-मिलन * Priya-Milan (Hindi Poem): Dr. Harekrishna Meher

प्रिय-मिलन 
रचयिता : डॉ. हरेकृष्ण मेहेर 
= = = = = = = = = = = = = 
प्रियतम के साथ
जब निश्‍चित रूप से
होता है मेरा मिलन,
तब मेरे लिये
मुझे कम लगता है
सुखमय स्वर्ग-भुवन ॥
*
मन का वृक्ष जब
उत्कण्ठा से विचलित था,
मेरा कोमल चञ्चल
धीरज-पल्लव टूट गया सर्वथा ॥
*
प्रियतम की अनुपस्थिति में
मेरी आँखें रातभर
प्रतीक्षा से बड़ी हो जाती थीं
अत्यन्त व्याकुल होकर ॥
*
कुमुदिनी प्रफुल्ल नहीं होती
चन्द्रमा के विरह से,
हृदय मेरा व्यथित हो उठता
प्रियतम के बिना वैसे ॥
*
जब सुनाई पड़ी
कोयल की सुमधुर बोली,
तब लज्जा सहित विमोहित हो उठी
मेरी मौनता बड़ी भोली ॥
*
रोमाञ्चभरा मङ्गलमय सुरभित
शुभ्र मुस्कान-शोभित
प्रेम-पुष्प उन्हें
तब अर्पण कर दिया मैंने ॥"
= = = = = = = = =  

Ref : Aakhar-Kalash :

http://aakharkalash.blogspot.in/2010/05/blog-post_05.html

= = = = = = = =  

Garimā Kavi Kī (गरिमा कवि की): Hindi Poem by Dr. Harekrishna Meher

Garimā Kavi Kī  (Hindi Poem)
By : Dr. Harekrishna Meher
= = = = = = = = = =

गरिमा कवि की 
रचयिता : डॉ. हरेकृष्ण मेहेर
= = = = = = = = = = = = =

विधाता से बढ़कर उसकी सृष्टि-रचना ;
भाती अद्‌भुत उसकी उद्‌भावना ।
गूंगे मुख से बहाता
वाणी-गंगा की अमृत-धार ।
पाषाण के अंगों में जगाता
मञ्जुल सञ्जीवनी अपार ॥

लेखनी में उसकी छा जाती
सहस्र सूर्य-रश्मियों की लालिमा ।
अंशुमाला उज्ज्वलता फैलाती ;
हट जाती तिमिर-पटल की कालिमा ॥

वही कवि तो है क्रान्तदर्शी,
सार्थक उसकी रचना मर्मस्पर्शी ।
अतीन्द्रिय अतिमानस के राज्यों में विहर
भाती उसकी प्रतिभा सुमनोहर ॥

रस-रंगों के संगम की तरंगों से,
जीवन की विश्वासभरी उमंगों से
लिखता रहता कवि निहार चहुँ ओर,
कभी मधुर सरस, कभी तीता कठोर ॥

उसकी कुसुम-सी कोमल कलम
जब करने लगती सर्जना,
निकलती कभी संगीत संग गूँज छमछम,
फिर कभी स्वर्गीय वज्रों की गर्जना ॥"
= = = = = = = = = = = = = = = = = = 

Ref : Aakhar-Kalash :

http://aakharkalash.blogspot.in/2010/05/blog-post_05.html

= = = = = = = =  

Poet Manohar Meher : Jāīphula Rāmāyaņa (जाईफुल रामायण)

जाईफुल रामायण : कवि मनोहर मेहेर *
Jāīphula Rāmāyaņa'
By : Poet Manohar Meher
(Included in 'Manohar Daņđa-Nāţa' Section of 'Manohar Granthāvalī'.)
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

'Jāīphula Rāmāyaņa' is an Oriya Lyrical composition written by Poet Manohar Meher (1885- 1969). The Poet is regarded as 'Gaņa-Kavi' or 'Pallī-Kavi' of Western Orissa. This small book is based on the story of Rāmāyaņa with a brief presentation in 'Daņđa-Nāţa’ style. It concisely describes all the subject matter of Rāmāyaņa starting from the birth of Rāma till his ascending throne of Ayodhyā after killing of demon-king Rāvaņa. The story ends with the happy reign of King Rāma. 

Here the word 'Jāīphula' (Jātī Flower) has been used as the symbol of Mundane Soul. The story is a conversation between Goddess Pārvatī and God Śiva and Śiva narrates the Rāmāyaņa story before Pārvatī .

Originally this Book has been named as 'Daņđa-Nāţa Jāīphula Rāmāyaņa' .
It has gained wide popularity in Orissa in the Oriya Folk Dance called
'Daņđa-Nāţa'. It has been discussed by several critics and litterateurs of Oriya literature.

Written in 1929, this book had its First Edition published by Arunodaya Press, Cuttack in the same year 1929. Its 6th Edition was in 1947. Later on many editions have come through different publishers of Cuttack and Brahmapur in 1965, 1967, 1973, 1974, 1976,1977, 1978, 1980, 1982, 1985 and some later years also.

Some other books of the poet have also seen the light of the day through several publications.

(Efforts are being made to publish 'Manohar Granthāvalī', Collection of all the writings of Poet Manohar Meher, My revered Grandfather.)
Now 'Jāīphula Rāmāyaņa' is completely presented below in Devanāgarī script
for convenience of the general readers.
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

दण्डनाट जाईफुल रामायण (ओड़िआ गीत)  
रचयिता : कवि मनोहर मेहेर 
('मनोहर ग्रन्थावळी'र 'मनोहर दण्डनाट' विभागरे अन्तर्गत)
= = = = = = = = = = = = = 

बन्द‌‍इँ श्रीगणनाथ, सदाशिब य़ार तात ।
कुङ्कुम घटिरु निज श्रीअङ्गरु, दुर्गादेबी कले जात ॥
जाईफुल रे ॥ (१)

आहे देव गणपति, घेन मोहर बिनति ।
सुप्रसन्न होइ पद दिअ कहि, मुहिँ अटेँ मूर्खमति ॥
जाईफुल रे ॥ (२)

बन्द‌इँ देबी शारळा, मम कण्ठे कर खेळा ।
न आसिला पदमान कहि दिअ, पद आसु अनर्गळा ॥
जाईफुल रे ॥ (३)

बन्द‌इँ काळी कपाळी, गळारे मन्दार-माळी ।
रणे मतुआळी रक्‍त पान करि, रङ्गे नाचु ढळि ढळि ॥
जाईफुल रे ॥ (४)

बन्द‌इँ सिंह-बाहिनी, महिषासुर-मर्द्दिनी ।
अभय-दायिनी बिपद-भञ्जनी, घेन मोहर दयिनी ॥
जाईफुल रे ॥ (५)

बन्द‌इँ मा मङ्गळाई, तो पादे जणाएँ मुहिँ ।
अमङ्गळ काळे तो नाम ध‍इले, सर्ब मङ्गळ हुअ‍इ ॥
जाईफुल रे ॥ (६)

च‌इत्र आश्‍विन मास, पड़‍इ तो उपबास ।
एकमने नारी तोते पूजा कले, गर्भे देउ बाळ शिष्य ॥
जाईफुल रे ॥ (७)

कहे दीन मनोहर, मङ्गळा मा दया कर ।
दण्डनाट गीत कहिबाकु चित्त, बळिला आसि मोहर ॥
जाईफुल रे ॥ (८)

माल्याणी य़ेपरि फुल, गुन्थि निए माळ माळ ।
सेहिपरि मोर गळे उपहार, लम्बिथाउ माळ माळ ॥
जाईफुल रे ॥ (९)

महादेब उमासाइँ, ताङ्कु जणाउछि मुहिँ ।
मोहर बिपद थिले सदानन्द, अबश्य करिबे त्राहि ॥
जाईफुल रे ॥ (१०)

बड़ देउळरे हरि, सङ्गे बिजे हळधारी ।
मध्यरे सुभद्रा बिजे करिछन्ति, श्रीमुख चन्द्रमा परि ॥
जाईफुल रे ॥ (११)

ब्रह्मा बिष्णु महेश्‍वर, य़ेते दश दिगपाळ ।
सर्ब देबताङ्कु बन्दना करुछि, शिरे य़ोड़ि बेनि कर ॥
जाईफुल रे ॥ (१२)

अजणा अपढ़ा मुहिँ, लेखिबाकु शक्ति नाहिँ ।
सात काण्ड रामायणर चरित, ठिके ठिके कहिब‍इँ ॥
जाईफुल रे ॥ (१३)

पार्वती आगे शङ्कर, कहे रामायण सार ।
सरय़ू गङ्गार तटरे अय़ोध्या, नामे अछि एक पुर ॥
जाईफुल रे ॥ (१४)

तहिँ दशरथ राजा, सुखे पाळन्ति परजा ।
कौशल्या कैकेयी सुमित्रा सहिते, ताङ्क तिनिटि भारिजा ॥
जाईफुल रे ॥ (१५)

अपुत्रिक राजा थिले, प्रभुङ्क करुणा बळे ।
ऋष्यशृङ्ग मुनि बरि आणि पुणि, य़ज्ञ बिधि आरम्भिले ॥
जाईफुल रे ॥ (१६)

य़ज्ञ चरु राजा घेनि, बाण्टि देले तिनि राणी ।
तिनि राणी ठारु चारि मूर्त्ति धरि, जन्मिले कोदण्ड-पाणि ॥
जाईफुल रे ॥ (१७)

बाल्य काळे चापधारी, ताड़का असुरी मारि ।
शिब धनु भाङ्गि सीता बिभा हेले, पर्शुराम दर्प हरि ॥
जाईफुल रे ॥ (१८)

मन्थरा बोले कैकेया, राजा आगे कला माया ।
दशरथ आगे सत्य कराइला, नृप न जाणिले ताहा ॥
जाईफुल रे ॥ (१९)

राम राजा हेबा शुणि, रुषिला कैकेयी राणी ।
भ्रत राजा हेउ राम बन य़ाउ, एतिकि मोर मागुणि ॥
जाईफुल रे ॥ (२०)

राजा सनमत कले, भरतकु राज्य देले ।
श्रीराम लक्ष्मण सीता तिनि जण, बनबासे चळिगले ॥
जाईफुल रे ॥ (२१)

य़हुँ राम गले बन, राजा कले दुःख मन ।
पुत्र न देखिले पराण तेजिले, दशरथ नृपराण ॥
जाईफुल रे ॥ (२२)

पञ्चबटी करि कुटी, राम दिन नेले काटि ।
सूर्पणखा नारी देखि चापधारी, नाक कान देले काटि ॥
जाईफुल रे ॥ (२३)

तहुँ से असुरी गला, खर दूषणे कहिला ।
जाणि तिनि भाइ आसिलेक धाइँ, राम-हस्ते प्राण गला ॥
जाईफुल रे ॥ (२४)

अति बेगे चळि गला, लङ्का गड़े प्रबेशिला ।
श्रीराम चरित सकळ बृत्तान्त, राबण आगे कहिला ॥
जाईफुल रे ॥ (२५)

सुबर्ण्ण मृग देखाइ, य़ति बेशे लङ्कासाइँ ।
पर्ण्णकुटी द्वारुँ सीता घेनि गला, पुष्पक रथे बसाइ ॥
जाईफुल रे ॥ (२६)

श्रीराम लक्ष्मण दुइ, मृगभार कन्धे थोइ ।
पर्ण्णकुटी द्वारे अस्सि प्रबेशिले, सीतादेबी मठे नाहिँ ॥
जाईफुल रे ॥ (२७)

सीता-गुण गुणि राम, करन्ति अति कारुण्य ।
सङ्गे स‌उमित्रि प्रबोधि कहन्ति, न कान्द न कान्द राम ॥
जाईफुल रे ॥ (२८)

बन लता गिरि चाहिँ, पचारन्ति रघुसाइँ ।
के चोराइ नेला प्राणर बल्लभी, देखिथिले दिअ कहि ॥
जाईफुल रे ॥ (२९)

तहुँ किछि दूर गले, जटायु पक्षी देखिले ।
सीताङ्क बारता कहिला से जटा, शुणि राम तोष हेले ॥
जाईफुल रे ॥ (३०)

श्रीराम लक्ष्मण दुइ, धीरे गले पथ बाहि ।
बाटरे शबरी देखिले श्रीहरि, तहिँ आम्ब फळ पाइ ॥
जाईफुल रे ॥ (३१)

चखा आम्ब फळ खाइ, केते दूर गले तहिँ ।
बाटरे कुक्कुट पक्षीकि भेटिले, सीता-बार्त्ता देला कहि ॥
जाईफुल रे ॥ (३२)

पम्पा सरोबर कूळे, राम लक्ष्मण मिळिले ।
चहुआ चकोइ शाप देइ राम, तहुँ बेनि भाइ गले ॥
जाईफुल रे ॥ (३३)

ग‌उड़ गोष्ठरे य़ाइ, प्रबेशिले रघुसाइँ ।
बोइले गोपाळ दुध किछि दिअ, रत्‍न मुदि बन्धा नेइ ॥
जाईफुल रे ॥ (३४)

ग‌उड़े कहन्ति हसि, ए केउँ बृक्षे फळिछि ।
दुध देबुँ नाहिँ मुदि य़ाअ नेइ, स्वर्ण्ण कि अपूर्ब अछि ॥
जाईफुल रे ॥ (३५)

कहुछन्ति सीतापति, ग‌उड़ बाउड़ जाति ।
गाई रखि बने बुल अनुक्षणे, न जाण धर्मर रीति ॥
जाईफुल रे ॥ (३६)

क्षुधारे मागिलुँ क्षीर, तुम्भे कल अनादर ।
आम्भ शाप घेन नोहिबटि आन, दुध होइब रुधिर ॥
जाईफुल रे ॥ (३७)

तुम्भ नारीमाने य़ाइ, मुण्डे दधि-भाण्ड बहि ।
बेश्या प्राय होइ बिकि बुलुथिबे, ए ग्राम से ग्राम होइ ॥
जाईफुल रे ॥ (३८)

गोपाळे य़ोड़िले कर, आहे देब दया कर ।
देउअछुँ क्षीर सुकल्याण कर, घेन बिनति आम्भर ॥
जाईफुल रे ॥ (३९)

शुणि राम तोष हेले, गोपाळ-मुख चाहिँले ।
द्वापर य़ुगरे तुम्भर मन्दिरे, जन्म होइबुँ बोइले ॥
जाईफुल रे ॥ (४०)

राम माल्यबन्त परे, बरषा काळे मिळिले ।
बक पक्षी ठारु बारता पाइण, ऋष्यमूके प्रबेशिले ॥
जाईफुल रे ॥ (४१)

बाळी डरे सुग्रीबर, लुचिथिला गिरि पर ।
पबनर सुत नाम हनुमन्त, सङ्गते अछ‌इ तार ॥
जाईफुल रे ॥ (४२)

सुग्री हनुमान गले, राम लक्ष्मण भेटिले ।
सीताङ्क सङ्केत श्रीरामङ्कु देइ, पादे पड़ि जणाइले ॥
जाईफुल रे ॥ (४३)

कहन्ति प्रभु श्रीराम, काहिँकि लुचिछ बन ।
शुणि सुग्रीबर बाळी सामाचार, कहिला बाळीर गुण ॥
जाईफुल रे ॥ (४४)

सुग्री सङ्गे हले मित, काण्डे बाळी कले हत ।
किष्किन्ध्या कटक अङ्गदकु देइ, धराइले पाट छत्र ॥
जाईफुल रे ॥ (४५)

किष्किन्ध्या काण्ड चरित, एहिठारे समापत ।
दीन मनोहर मेहेर कह‌इ, राम-पादे देइ चित्त ॥
जाईफुल रे ॥ (४६)

कैळास-शिखरे बसि, कहुछन्ति काशीबासी ।
सामबेदुँ जात रामायण ग्रन्थ, सुमने शुण सुकेशी ॥
जाईफुल रे ॥ (४७)

सुन्दरा काण्डर बाणी, शुण गो देबी भबानी ।
शुणिले मुकत होइब पबित्र, काळ न बाधिब प्राणी ॥
जाईफुल रे ॥ (४८)

बरषा काळ बञ्चिले, कपि-बळ सज कले ।
चारि दिगे दूत पठाइले राम, हनु लङ्कागड़ गले ॥
जाईफुल रे ॥ (४९)

देखि ताकु लङ्कादेबी, बोइला तोते खाइबि ।
काहिँर मर्कट पशु ए कटक, तोते बाट न छाड़िबि ॥
जाईफुल रे ॥ (५०)

कोपे अञ्जनार बळा, चापोड़ाघात माइला ।
बर देला देबी श्रीराम-बान्धबी, य़ाइ खोज रे बाइला ॥
जाईफुल रे ॥ (५१)

अशोक बने मिळिला, सीता सती ठाब कला ।
रत्‍न मुदि देइ सीताङ्क चरणे, पड़ि प्रबोधि कहिला ॥
जाईफुल रे ॥ (५२)

कहे बीर हनुमान, मागो ! स्थिर कर मन ।
राबणकु मारि तुम्भङ्कु उद्धरि, नेबे प्रभु रघुराण ॥
जाईफुल रे ॥ (५३)

तहुँ महाबीर गला, मधुबने प्रबेशिला ।
रम्भा-बने य़ेह्‍ने गज थिले तारे सेहिपरि मन्थिदेला ॥
जाईफुल रे ॥ (५४)

य़हुँ से पबन-बळा, मधुबन भाङ्गिदेला ।
राबणर आगे चार जणाइला, भो देब शिरी सरिला ॥
जाईफुल रे ॥ (५५)

माङ्कड़ गोटिए आसि, मधुबने अछि पशि ।
निमिष मात्रके एते बड़ बन, टाण करे देला नाशि ॥
जाईफुल रे ॥ (५६)

कोपे राबण प्रज्वळि, इन्द्रजितकु हकारि ।
बोइला काहिँर माङ्कड़ आसिछि, आण ताकु बेगे धरि ॥
जाईफुल रे ॥ (५७)

शुणि इन्द्रजित गला, हनुकु बान्धि आणिला ।
अनेक प्रकारे माड़ मारि ताकु, लङ्कागड़े बुलाइला ॥
जाईफुल रे ॥ (५८)

लाञ्जे बसन गुड़ाइ, तैळ ढाळि देले तहिँ ।
सकळ असुर एक ठाब होइ, लाञ्जे लगाइले जूइ ॥
जाईफुल रे ॥ (५९)

य़हुँ से अग्नि जळिला, हनु य़े उठि बसिला ।
राबण-जगती उपरे मारुति, ब्रह्म अग्नि लगाइला ॥
जाईफुल रे ॥ (६०)

ए घर से घर होइ, हनु गला डेइँ डेइँ ।
शए क्रोश लङ्का सुबर्ण्णर पुर, तत्क्षणे देला पोड़ाइ ॥
जाईफुल रे ॥ (६१)

य़ेते पुत्र नाति घेनि, पळाइला बिंशपाणि ।
बोइला बिधाता कि दण्ड बिहिलु, माङ्कड़ हस्तरे आणि ॥
जाईफुल रे ॥ (६२)

कहे बीर हनुमान, शुण रे चोर राबण ।
सीता य़ोगुँ तोर सम्पत्ति सरिला, निश्‍चे लभिबु मरण ॥
जाईफुल रे ॥ (६३)

हनु लङ्कारु आसिला, श्रीराम पाशे भेटिला ।
भो प्रभु जगत-करता सीताङ्कु, देखिलि बोलि कहिला ॥
जाईफुल रे ॥ (६४)

सीताङ्क सन्देश आणि, कहिला से कपिमणि ।
शुणि रघुनाथ राइ कपि-य़ूथ, सेतुबन्ध बान्धिलेणि ॥
जाईफुल रे ॥ (६५)

सुबळया परबते, बिजे प्रभु रघुनाथे ।
तेड़े बड़ गिरि कम्पि य़ाउअछि, माङ्कड़-मानङ्क घाते ॥
जाईफुल रे ॥ (६६)

य़ूथ कपि-बळ पूरि, शाळ शिळ तरु धरि ।
खि खि खुँ खुँ राब शुभ‍इ शबद, कम्पिय़ाए बसुन्धरी ॥
जाईफुल रे ॥ (६७)

कपि-बळ सङ्गे घेनि, चळिगले रघुमणि ।
लङ्कागड़े य़ाइ प्रबेश होइले, हनु अङ्गदङ्कु आणि ॥
जाईफुल रे ॥ (६८)

धर धर मार मार, काहिँ गला सीता-चोर ।
सिंहर घरणी शृगाळ कि आणि, जीबन थिब कि तार ॥
जाईफुल रे ॥ (६९)

चार जणाइला य़ाइ, शुण देब लङ्कसाइँ ।
कपि-बळ राइ य़ुझिबार पाइँ, आसुछन्ति य़ति दुइ ॥
जाईफुल रे ॥ (७०)

शुणि राबण उठिला, इन्द्रजितकु राइला ।
बोइला कुमर सैन्य सज कर, शत्रुकु न कर हेळा ॥
जाईफुल रे ॥ (७१)

असुरे शुणि धाइँले, श्रीराम सङ्गे य़ुझिले ।
महाघोर रण होइला संग्राम, राम-हस्ते केते मले ॥
जाईफुल रे ॥ (७२)

देखि कोपे मेघनाद, कला महाघोर नाद ।
श्रीराम लक्ष्मण आगरे य़ाइण, लगाइला महाय़ुद्ध ॥
जाईफुल रे ॥ (७३)

केते मते कला रण, जिणि न पारिला पुण ।
नागफाश नेइ राबण-तनय, बान्धिला राम लक्ष्मण ॥
जाईफुल रे ॥ (७४)

श्रीराम लक्ष्मण दुइ, नागफाशे बन्दी थाइ ।
बिनता-नन्दन गरुड़ङ्कु मने, सुमरणा कले तहिँ ॥
जाईफुल रे ॥ (७५)

गरुड़ य़हुँ अ‌इले, नाग-गण पळाइले ।
फिटिला बन्धन श्रीराम लक्ष्मण, पुणि उठि य़ुद्ध कले ॥
जाईफुल रे ॥ (७६)

इन्द्रजित कुम्भकर्ण्ण, य़ेते थिले दुष्ट-गण ।
सकळ असुर गले य़मपुर, माइले राम लक्ष्मण ॥
जाईफुल रे ॥ (७७)

राबणर दश मुण्ड, काटि कले खण्ड खण्ड ।
स्वर्गे देबगणे जयध्वनि कले, कम्पिला चौद ब्रह्माण्ड ॥
जाईफुल रे ॥ (७८)

बसुमती तोष हेला, देबताङ्क दुःख गला ।
लङ्का जय करि सीताङ्कु लभिले, प्रभु दशरथ-बळा ॥
जाईफुल रे ॥ (७९)

राम-पादे बिभीषण, पशिला य़ाइ शरण ।
राबणर नारी नाम मन्दोदरी, आणि कले समर्पण ॥
जाईफुल रे ॥ (८०)

बिभीषण-शिरे पाट, बान्धिले कौशल्या-चाट ।
चन्द्र सूर्य़्य थिबा परिय़न्ते सुखे, भोग य़ा हे लङ्का-राट ॥
जाईफुल रे ॥ (८१)

रामचन्द्र सीता बेनि, कपि अङ्गद पाबनि ।
लङ्का कटकरु बाहुड़िले राम, भाइ भारिजाङ्कु घेनि ॥
जाईफुल रे ॥ (८२)

अय़ोध्या नगरे आसि, प्रबेशिले रघुशिषि ।
मातागणे पुत्र बधू देखि तोष, प्रजागण हेले खुसि ॥
जाईफुल रे ॥ (८३)

अय़ोध्यारे राम राजा, सुखे पाळिले परजा ।
भ्रत शत्रुघन लक्ष्मण सहिते, राम-पादे कले पूजा ॥
जाईफुल रे ॥ (८४)

हनु अङ्गद सुग्रीब, सुषेण आदि जाम्बब ।
मेलाणि मागिण किष्किन्ड्याकु गले, कहिलेटि सदाशिब ॥
जाईफुल रे ॥ (८५)

पार्बती बोलन्ति नाथे, कथाए पड़िला चित्ते ।
जाईफुल बोलि काहाकु कहन्ति, एहा कहिदिअ मोते ॥
जाईफुल रे ॥ (८६)

शुण देबी शाकम्भरी, कहिलुँ तोते बिचारि ।
जीब परमर भिन्नाभिन्न नाहिँ, तुम्भे आम्भे य़ेउँपरि ॥
जाईफुल रे ॥ (८७)

जीबकु य़े जाईफुल, सङ्गतरे कर तुल ।
साधुए जाणन्ति मूर्खे न बुझन्ति, पिण्ड ब्रह्माण्ड बिचार ॥
जाईफुल रे ॥ (८८)

उड़िले परम हंस, जीब गले तार पाश ।
पुरुणाकु छाड़ि नूआ गृह लोड़ि, आनन्दे कर‌इ बास ॥
जाईफुल रे ॥ (८९)

रामायण सुधा-बारि, पिइ तोष शाकम्भरी ।
श्रीराम-चरित परम पबित्र, शुणि नरे य़ाअ तरि ॥
जाईफुल रे ॥ (९०)

खड़िआळ राज्य-बासी, सिनापालि-ग्रामबासी ।
उदन्ती नदीर पिइ सुधा-नीर, दिन सरु नाहिँ बसि ॥
जाईफुल रे ॥ (९१)

शुण साधु सुज्ञ नर, मो दोष थिले न धर ।
बैश्य मनोहर मेहेर कह‌इ, राम-पादे य़ोड़ि कर ॥
जाईफुल रे ॥ (९२)
* * * * *
( इति श्रीमनोहर मेहेर -बिरचित जाईफुल रामायण सम्पूर्ण्ण )
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
(Here ends 'Jāīphula Rāmāyaņa' of Poet Manohar Meher.)
= = = = = = = = 

Poet Manohar Meher : A Profile :

http://kavi-manohar-meher.blogspot.in/2010/04/kavi-manohar-meher.html

* * *

Articles on Poet Manohar Meher and his Works :

http://kavi-manohar-meher.blogspot.in/2017/04/articles-on-poet-manohar-meher-and-his.html

*

Poems of Kavi Manohar Meher : Blog-Posts :  

http://kavi-manohar-meher.blogspot.in/2017/04/poems-of-kavi-manohar-meher-posted-in.html

= = = = = 

Kavi Manohar Meher : Jaiphula Ramayana :

WordPress Link:

https://hkmeher.wordpress.com/category/poet-manohar-meher/ 
*

https://hkmeher.wordpress.com/2009/11/17/poet-manohar-meherjaiphula-ramayana/

= = = = = =

WorldCat Link:

https://www.worldcat.org/search?q=au%3AMehera%2C+Manohara.&qt=hot_author

= = = = = = 

FaceBook Link:

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=3288902731135913&set=a.271314576228092&type=3&theater

= = = = = = =

Poet Manohar Meher : बृन्दाबनरे गो ! (Brundābanare Go)

Brundābanare Go ! (Rāsa Sańkīrttana).
Oriya Song by : Poet Manohar Meher (1885 -1969)
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

[ Poet Manohar Meher is regarded as 'Gaņa-Kavi' or ' Pallī-Kavi' of Western Orissa 
in the domain of Oriya Literature.]

= = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

बृन्दाबनरे गो ! (रास संकीर्त्तन)
ओड़िआ गीत : कवि मनोहर मेहेर (१८८५- १९६९)

(प्रस्तुत गीत 'मनोहर पद्यावळी ' पुस्तकरु गृहीत ।
कवि मनोहर मेहेर पश्‍चिम ओड़िशार 'गण-कवि ' बा 'पल्ली-कबि ' भाबरे ओड़िआ साहित्यरे चर्चित ।)
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

बृन्दाबनरे गो ! कृष्ण कले रास केळि,
देखि पुलकित तनु ..हुए मही-आळि ॥ (घोषा)

तुळ मास हरि बास ..दिने बनमाळी,
भानु-सुता सङ्गे कले ..निकुञ्जरे मेळि ॥
बृन्दाबनरे गो ! .... (१)

लळिता बिशाखा आदि .घेनि अर्घ्य्यथाळी,
आनन्दरे बन्दाइण .देले हुळहुळि ॥
बृन्दाबनरे गो ! .... (२)

आलट चामर धरि .केते ब्रजबाळी,
कर्पूर चूआ चन्दन .अङ्गे देले बोळि ॥
बृन्दाबनरे गो ! .... (३).

के बर्ण्णि पारिब मुखे .राधा-कृष्ण-केळि,
भिआइछन्ति य़े प्रभु .के पारिब कळि ॥
बृन्दाबनरे गो ! .... (४)

षोळ सस्र गोप-कन्या .रचिले मण्डळी,
दीन मनोहर माखे .चरणर धूळि ॥
बृन्दाबनरे गो ! .... (५)

* * * * * * * * *

('Kārttika Pūrņimā' well-known as 'Rāsa Pūrņimā' is a famous Indian festival 
in which The Pair of Goddess Rādhā and God Krishņa is worshipped by the devotees. 
On this holy occasion, this Song is musically presented in chorus 'Sańkīrttan' with worship 
of Rādhā-Krishņa in several villages of Orissa.)
= = = = = = = = = = = == = = = = = = =

Source : 'Manohar Padyāvalī'
(Anthology of Oriya Lyrical Compositions of Poet Manohar Meher.)
Edited by : Dr. Harekrishna Meher.
First Edition : 1985 Śrī-Rāma-Navamī.
Published by : Sri Narayan Bharasa Meher, Manohar Kavitā Vās, Sināpāli, Orissa, India.
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =

Ref : Manohar Padyavali :
*http://www.worldcat.org/search?q=au%3AHarekr%CC%A5shn%CC%A3a+Mehera&qt=hot_author

*http://www.worldcat.org/oclc/40053452&referer=brief_results
= = = = = = = 

Poet Manohar Meher : A Profile :

http://kavi-manohar-meher.blogspot.in/2010/04/kavi-manohar-meher.html

* * *

Articles on Poet Manohar Meher and his Works :

http://kavi-manohar-meher.blogspot.in/2017/04/articles-on-poet-manohar-meher-and-his.html

*

Poems of Kavi Manohar Meher : Blog-Posts :  

http://kavi-manohar-meher.blogspot.in/2017/04/poems-of-kavi-manohar-meher-posted-in.html

= = = = =